Tết Đoan Ngọ là gì? Có những món ăn truyền thống nào được chuẩn bị trong ngày Đoan Ngọ? Mời các bạn cùng Thế Giới Rượu cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Tết Đoan Ngọ là gì?
Tết Đoan Ngọ là một trong những ngày lễ truyền thống của người Việt Nam. Ngày này thường rơi vào ngày 5 tháng 5 âm lịch hàng năm.
Tết Đoan Ngọ còn được còn được gọi là tết Đoan Dương hoặc có tên gọi là Tết Giết sâu. Bởi vì đây là thời điểm muỗi và côn trùng phát triển mạnh, gây hại cho cây trồng và con người. Người ta thường chuẩn bị các bữa tiệc, cúng rằm và đốt những loại lá khô để đuổi muỗi và côn trùng.
Nguồn gốc Tết Đoan Ngọ
Tết Đoan Ngọ có nguồn gốc từ truyền thuyết về việc người ta phải đánh đuổi các con ma và tà ma vào ngày này bằng cách đốt những cây cỏ và lá khô, đánh trống, đập trống và ăn những món ăn đặc biệt để tránh bị ma ám. Tết Đoan Ngọ còn có ý nghĩa là rửa sạch mọi điều xấu xa, giúp con người có sức khỏe tốt và may mắn trong cuộc sống.
Truyền thuyết dân gian về Tết Đoan Ngọ
Truyền thuyết nói rằng vào thời gian này trước thu hoạch, sâu bọ đã ăn mất cây trái của nông dân. Mọi người đau đầu không biết làm cách nào để giải quyết vấn đề này, cho đến khi một ông lão tên Đôi Truân đã đến và chỉ cho họ cách để diệt sâu bọ. Theo chỉ dẫn của ông lão, mỗi nhà nên lập một đàn cúng đơn giản bao gồm bánh tro và trái cây, sau đó ra trước nhà vận động thể dục. Khi mọi người làm theo, sâu bọ đàn lũ đã té ngã rã rượi.
Ông lão còn bảo rằng sâu bọ hằng năm vào ngày này rất hung hăng, và mỗi năm vào đúng ngày này, nếu mọi người làm theo những gì ông đã dặn thì sẽ giúp diệt sạch chúng. Dân chúng biết ơn ông lão và để tưởng nhớ việc này, họ đặt ngày này là "Tết diệt sâu bọ" hoặc "Tết Đoan Ngọ" vì giờ cúng thường vào giữa giờ Ngọ.
Ý nghĩa của Tết Đoan Ngọ
Tết Đoan Ngọ còn có ý nghĩa là rửa sạch mọi điều xấu xa, giúp con người có sức khỏe tốt và may mắn trong cuộc sống.
Ngoài ra, Tết Đoan Ngọ còn là dịp để tưởng nhớ và tri ân tổ tiên, cầu mong sức khỏe và may mắn cho gia đình và cộng đồng.
Những món ăn truyền thống được chuẩn bị trong ngày Đoan Ngọ
Trong ngày Đoan Ngọ, người Việt thường chuẩn bị nhiều món ăn truyền thống như:
1. Chè xôi nếp: được làm từ xôi nếp, đường, nước cốt dừa và trái cây tùy theo sở thích.
2. Rượu nếp hoặc nếp cẩm: được làm từ nếp, men, và nước.
3. Chè khoai môn: được làm từ khoai môn, đường, sữa đặc và nước cốt dừa.
4. Bánh tro: được làm từ bột gạo, đường, mè rang và dừa.
5. Chè đỗ xanh: được làm từ đỗ xanh, đường, bột bắp và nước cốt dừa.
6. Nem rán: được làm từ thịt heo xay nhuyễn, rau thơm và gia vị.
7. Bánh giò: được làm từ bột gạo, thịt heo, nấm và gia vị.
Ngoài ra, còn có các món ăn khác như chè trôi nước, bánh ít, bánh đúc, chè sen và các loại hoa quả tươi để cúng tổ tiên và thưởng thức trong ngày Đoan Ngọ.
Mâm cúng Tết Đoan Ngọ 2023 gồm những gì?
Mâm cúng Tết Đoan Ngọ miền Bắc
- Hương, hoa
- Nước, rượu nếp
- Các loại hoa quả: mận, vải...
- Xôi, chè
- Bánh tro, bánh ú: Loại bánh được làm từ gạo nếp, ngâm trong nước tro, gói bằng lá chuối. Bánh dễ ăn, dễ tiêu, ngon hơn khi ăn với đường hoặc mật.
- Cơm rượu nếp: Đây là món đặc trưng của người miền Bắc, đặc biệt là món cơm rượu nếp cái hoa vàng bởi không phải nơi nào cũng có và ngon như ở nơi đây. Một số nơi còn có thêm cơm rượu nếp cẩm.
Mâm cúng Tết Đoan Ngọ miền Trung
- Hương, hoa
- Nước, rượu nếp
- Các loại hoa quả như: vải, mận…
- Bánh tro, bánh ú
- Chè kê: Đây là món đặc biệt quen thuộc và xuất hiện trong mâm cúng tết Đoan ngọ của người dân ở tỉnh Quảng Nam.
- Thịt vịt: Món ăn này thường có trên mâm lễ cúng tết Đoan ngọ của người miền Trung. Theo quan niệm xưa, thịt vịt có tính mát, ăn vào sẽ giải nhiệt cho cơ thể, có khả năng bổ máu và tốt cho hệ tiêu hóa.
- Cơm rượu: Món này ở miền Trung được làm bằng phương pháp lên men cổ truyền, có hình dạng vuông vức.
Mâm cúng Tết Đoan Ngọ miền Nam
- Hương, hoa
- Nước, rượu nếp
- Các loại hoa quả như: vải, mận…
- Cơm rượu: Món này ở miền Nam không để rời mà được vo thành những viên tròn trước khi ủ. Đến khi rượu dậy mùi thì thêm nước đường vào. Ăn cảm giác giống như xôi chè ở miền Bắc.
- Bánh ú bá trạng: Bánh được làm tương tự như bánh tro nhưng to hơn một chút. Bánh làm từ gạo nếp và được nhồi nhiều loại nhân, sau đó gói trong lá rồi đem đi luộc hoặc hấp chín.
- Chè trôi nước: Những viên chè tròn to được làm bằng bột nếp trắng, có nhân đậu xanh thơm bùi, ăn cùng với nước đường gừng và nước cốt dừa.
Cách trình bày mâm cỗ cúng Tết Đoan ngọ
Tết Đoan Ngọ là một trong những ngày lễ quan trọng của người Việt Nam, và mâm cỗ cúng Tết Đoan Ngọ có đôi chút khác nhau theo vùng miền. Ví dụ như, miền Bắc có bánh tro trên mâm cúng còn miền Nam có bánh ú, chè trôi nước, miền Trung lại có chè kê.
Với mâm cúng miền Bắc, người dân thường sắm sanh lễ vật là các loại hoa quả mùa hè như mận, đào, vải, xoài, cơm rượu nếp... Người miền Bắc thường thắp hương vào buổi sáng, sau đó ăn rượu nếp và các loại quả chua, nóng để giết sâu bọ. Sau đó trưa sẽ ăn các món ngon từ thịt vịt.
Nhiều chị em vẫn coi ngày Tết Đoan Ngọ là dịp để nấu nướng, tụ họp gia đình, khoe thành quả của mình với người thân, bạn bè. Nhìn mâm cỗ cúng Tết Đoan Ngọ của các chị em trên diễn đàn về ẩm thực, nhiều người không khỏi trầm trồ, thán phục.
Dưới đây là một số mâm cúng đẹp mà bạn có thể tham khảo:
Văn khấn Tết Đoan Ngọ trong nhà
Người cúng đốt 9 ngọn nến, thắp 9 nén nhang, quỳ lạy 9 lạy và khấn:
"Con nhất tâm kính bái, cung thỉnh cha mẹ, ông bà, gia tiên tiền tổ nội ngoại, hôm nay là ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch, ngày Tết Đoan Ngọ năm (thời gian hiện tại) vào giờ nhâm ngọ thanh long hoàng đạo là giờ cát tường, chúng con với tấm lòng thành kính hiếu nghĩa xin sửa soạn lễ vật, tiền vàng, nhang đăng cung thỉnh kính mời cha mẹ, ông bà, cùng gia tiên tiền tổ nội ngoại hạ đàn thụ hưởng và chứng giám cho tấm lòng thành kính của chúng con.
Kính lạy cha mẹ ông bà cùng gia tiên nội ngoại, nhân ngày Tết Đoan Ngọ con cung thỉnh kính mời gia tiên nội ngoại trợ duyên cho chúng con làm lễ cầu xin Thượng Đế, Ngọc Hoàng Đại Đế bảo vệ mùa màng cho nhân dân, gia ân cho hương linh tiên tổ được mát mẻ ở nơi thiên giới, chúng con thỉnh cầu cha mẹ, ông bà, gia tiên tiền tổ nội ngoại phù hộ độ trì cho chúng con, Cầu tài tài đến. Cầu phúc phúc lai. Cầu đức đức thịnh. Cầu lộc lộc tồn. Hanh thông sự nghiệp vạn sự cát tường như ý.
Chúng con nhất tâm quy mệnh lễ, thành kính cung thỉnh lên gia tiên nội ngoại cầu xin gia tiên chứng lễ.
Chúng con xin đa tạ.
Chúng con xin đa tạ.
Chúng con xin đa tạ."
Các câu hỏi thường gặp về cúng Tết Đoan Ngọ
Giờ đẹp để cúng Tết Đoan Ngọ là mấy giờ?
Tết Đoan Ngọ ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch là ngày Ất Hợi. Có 2 khung giờ để cúng là vào giờ Ngọ (11 giờ - 13 giờ) đây được xem là giờ đẹp và chuẩn nhất. Tuy nhiên, nếu các gia đình không sắp xếp được thời gian, có thể dâng lễ cúng vào 7 giờ - 9 giờ sáng, đây đều là 2 khung giờ hoàng đạo, thích hợp để tiến hành những nghi lễ cúng bái tâm linh.
Những loại trái cây nào thường thấy khi cúng Tết Đoan Ngọ?
Thời điểm Tết Đoan ngọ cũng là lúc vào vụ mùa của các loại trái cây như: vải, mận hậu, dưa hấu và chôm chôm. Do đó, những loại trái cây thường xuất hiện trong mâm cúng Tết Đoan ngọ.
Tạm kết
Với những thông tin trên, hy vọng bạn sẽ hiểu hơn về ngày Tết đoan ngọ truyền thống của Việt Nam chúng ta.
----
Thegioiruou.vn là nhà phân phối rượu ngoại nhập khẩu hàng đầu Việt Nam. Thế giới rượu chỉ bán rượu tây chính hãng với các dòng: rượu vang, rượu chivas, rượu hennessy….mỗi chai rượu được chúng tôi cung cấp phải luôn có xuất xứ rõ ràng, đảm bảo chất lượng và luôn được bảo quản tốt để có thể đáp ứng về nhu cầu của quý khách một cách tốt nhất.
- Cam kết: Rượu chuẩn, mới 100%, hoàn tiền gấp đôi nếu Quý Khách phát hiện hàng nhái, hàng giả…
- Giao hàng nhanh 30phut – Sau khi đặt hàng
- Dịch vụ tận tâm, chu đáo, thân thiện, cởi mở.
CÔNG TY TNHH BÁCH GIÁP
Địa chỉ: 411B Nguyễn Tri Phương, F5, Quận 10, Tp.HCM.
Email:thegioiruou@thegioiruou.vn
Hotline: (028) 22.18.18.18
Greenline: 0903.96.77.96
Website: thegioiruou.vn
Fanpage: https://www.facebook.com/thegioiruou.vn